Sasza Hady "Trup z Nottingham" Śmierć wydawcy

Sasza Hady
Trup z Nottingham
Wyd. Oficynka
2013
s. 424

Imię i nazwisko: Walter Darrington

Miejsce pracy: wydawnictwo Darrington & Burrows

Stanowisko: szef

Powód zainteresowania osobą: wyżej wymienionego znaleziono w stanie określonym jako sztywny jak kij od miotły[1] w warunkach sugerujących udział osób trzecich w procesie przeniesienia się szefa wydawnictwa do krainy wiecznych łowów (na pisarskie talenty, oczywiście)

Wstępne ustalenia (głos zabiera inspektor Elijah Wright): Nieboszczyka znaleziono o szóstej rano w poniedziałek, piątego marca, kiedy przyszli pracownicy firmy sprzątającej. Ustaliliśmy, że nie znali Waltera Darringtona i nigdy wcześniej go nie widzieli, jako że zwykle pojawiał się biurze koło dziesiątej. Wezwali pogotowie i nas, ale oczywiście było jasne, że ofiara nie żyje już od jakiegoś czasu. Po badaniach ustalono czas zgonu na drugą w nocy z trzeciego na czwartego marca. Słowem Darrington przeleżał sobie całą niedzielę na biurku. Wykryliśmy we krwi obecność substancji toksycznej, a konkretnie końską dawkę teofiliny; to pochodna metyloksantyny. (...) Lekarz ustalił, że Darrington zmarł mniej więcej dwie godziny po przyjęciu substancji toksycznej. Został zasztyletowany od tyłu ostrym narzędziem. (...) Narzędzie zbrodni znaleźliśmy na podłodze, bez odcisków palców[2].

Na scenę wkracza (a właściwie zostaje podstępem wciągnięty) - Alfred Bendelin. Ci, którzy mają już za sobą debiutancką powieść Saszy Hady Morderstwo na mokradłach, znają go doskonale. W kolejnym kryminale autorki Trup z Nottingham, powraca on niechętnie. Postać wymyślona przez jednego z bohaterów cyklu kryminałów Hady, pisarza Ruperta Marley'a, potrzebuje ciała z krwi i kości, by móc rozwiązywać kolejne sprawy, a ciało to jest nieskore do współpracy. Policjant Nick Jones, ani myśli ponownie wcielać się w rolę błyskotliwego i niepokonanego detektywa. Właśnie próbuje sobie ułożyć życie i zdecydowanie woli przekładać na biurku papiery, niż uganiać się za przestępcami. To była pojedyncza akcja, nie będę się już bawił w prywatnego detektywa[3] - oznajmia, kryjąc się za kolejnymi wymówkami. Są jednak tacy, którzy tak łatwo nie odpuszczą. Skoro nie udało się go zachęcić marchewkami w postaci ciekawych spraw do rozwiązania, trzeba go podejść podstępem.

Sasza Hady
Targi Książki - Kraków 2013

Rupert wsadza Nicka do samochodu, opowiada coś o chęci odwiedzenia swojego brata Arthura, gawędzi o wszystkim i niczym, dziękuje za towarzyszenie w podróży (och, taki jestem zmęczony, że nie mając z kim pogadać mógłbym zasnąć za kierownicą), wypytuje o pracę, aż w końcu przyznaje, że odwiedziny odwiedzinami, a prawdziwy cel wyprawy do Nottingham jest nieco inny. Tak, to właśnie tam ma swoją siedzibę wydawnictwo - o nieco nieaktualnej nazwie - Darrington & Burrows. I wszystko jasne.

Mam nóż na gardle, bo mój wydawca żąda nowego tomu przygód Alfreda Bendelina. Morderstwo na mokradłach okazało się prawdziwym przebojem i teraz szybko muszę napisać coś nowego. Tylko nie mam pomysłu[4] - wyznaje Rubert. Nick kapituluje, kumpel wprowadza go w znane mu szczegóły sprawy i niedługo później, obaj przekraczają drzwi wydawnictwa. Nikomu nie podają prawdziwej przyczyny pojawienia się w Darrington & Burrows without Darrington. Wersja oficjalna brzmi: Marley chce wydać u nich książkę. Ponieważ byłby to dopiero początek współpracy, Rupert planuje uczestniczyć w pracach wydawniczych, często zaglądać do firmy, poznać metody działań pracowników, sprawdzić, czy znajdą wspólny język, bla, bla, bla. Wszystko to po to, by wraz z Nickiem, odgrywającym rolę jego sekretarza, mógł bez przeszkód myszkować po kątach. Plan jest dobry, Anthony Burrows, obecnie jedyny już szef wydawnictwa, zgadza się na taki układ. Nowa część przygód Bendelina zaczyna się pisać.

Konstrukcja Trupa z Nottingham jest typowa dla klasycznych kryminałów. Denat, oparte na dedukcji śledztwo, zamknięty krąg podejrzanych. Nie ma tu epatowania przemocą, mocnych, drastycznych scen, mrożących krew w żyłach opisów. Śledztwo toczy się powoli. Bohaterowie prowadząc drobiazgowe dochodzenie stopniowo odkrywają kolejne tajemnice, przybliżające ich do prawdy, starając się przy tym nie zabrnąć w ślepą uliczkę.

Oczywiście pracownicy wydawnictwa nie zawsze są szczerzy, ten i ów ma coś do ukrycia. Sztuką jest znalezienie powiązań między nimi, wyciągnięcie na jaw zakamuflowanych sympatii, pretensji, zazdrości. Przyznaję, że miło od czasu do czasu poczytać o sprawie, której rozwiązanie nie zależy od dostępu do najnowszych technologii, ale od metod stosowanych przez Sherlocka Holmesa czy Herculesa Poirota. Stara, dobra dedukcja. Nieustająca praca szarych komórek.

Umówmy się. Christie jest tylko jedna i jakiekolwiek książki w podobnej stylistyce wpadną mi w ręce, mają niewielkie szanse na to, by wydostać się z cienia twórczości Królowej Kryminału. Sasza Hady z pewnością odwaliła niezłą robotę, bo intryga jej wyszła dość zgrabna, a całość jest po angielsku flegmatyczna i okraszona specyficznym poczuciem humoru. Inna rzecz, że ten flegmatyzm rozciągnięty na ponad czterystu stronach powieści, nieco zaczyna nużyć. Na szczęście mimo niespiesznej akcji, książkę czyta się niezwykle szybko, choć nie pogardziłabym większym zagęszczeniem akcji i skróceniem niektórych scen. Najciekawszą postacią wydała mi się Jenny, nieśmiała praktykantka z ciekawym hobby. A skoro już o bohaterach mowa... Zabrakło mi nieco pogłębionych analiz postaci, próby zajrzenia do ich umysłów. Oczywiście nie każda tego typu historia musi mieć psychologiczne zacięcie, a autorka skupiła się raczej na procesie dedukcji oraz ukazaniu relacji między bohaterami, a nie na tym, co siedzi w ich głowach czy sercach i absolutnie nie musi to być postrzegane jako wada powieści. Plusów powieść Hady ma sporo, choć do wielu z nich mam swoje małe "ale".

Trupa z Nottingham czyta się bardzo dobrze, towarzyszenie Nickowi i Rupertowi w śledztwie angażuje szare komórki i z pewnością warto tę książkę przeczytać, przy okazji poznawania twórczości polskich pisarzy kryminalnych. Nie jest to co prawda powieść, która wywoła wypieki na twarzy i sprawi, że czytelnik zarwie dwie noce, by tylko dotrzeć do finału, ale sądzę, że Sasza Hady jeszcze pokaże na co ją stać i kolejne książki będą coraz bardziej intrygujące. Autorka ma pomysł na swoją twórczość, stworzyła ciekawy duet bohaterów, potrafi pisać lekko i przystępnie. I kto wie, może któregoś dnia okaże się, że można wyjść z cienia Królowej Kryminału?

Mumford & Sons - Not in Nottingham

***

Książkę polecam

miłośnikom klasycznego kryminału

przedkładającym dedukcję nad nowoczesne techniki śledcze

zainteresowanym tym, kto może chcieć zabić... wydawcę

***

[1] Sasza Hady, Trup z Nottingham, Wyd. Oficynka, 2013, s. 10

[2] Tamże, s. 66-67.

[3] Tamże, s. 12.

[4] Tamże, s. 36-37.