Sylwia Zientek "Hotel Varsovie. Klątwa lutnisty" [RECENZJA]

saga Hotel Varsovie, tom 1

To piękne miasta trzeba nam uwiecznić! Ja słowem, ty kreską! Kościoły, Zamek Królewski, pałace... Mamy co pokazać światu! A pożytek z takiej publikacji będzie dla wszystkich ogromny![1]

Przepiękny warszawski portret

Długo mogłabym wymieniać, za co kocham literaturę. Jednym z powodów jest to, jak dobrze napisana książka uwiecznia rzeczywiste miejsca, jak zamraża ich duszę na kartach książki nawet jeśli nie na wieczność, to przynajmniej na wiele dekad. 

Życzyłabym każdemu miejscu, by doczekało się tak pięknego portretu, jaki Sylwia Zientek sprezentowała Warszawie w pierwszym tomie sagi Hotel Varsovie. Klątwa lutnisty. To niesamowite jak można sprzedać ogrom wiedzy ani na moment nie mając zapędów belferskich, ani przez chwilę nie wypadając z roli powieściopisarki na rzecz encyklopedycznego wyjaśniania zjawisk, słownikowego definiowania, przytłaczającego zasypywania informacjami.

Sama historia także jest ciekawa, bo autorka zadbała o to, by w życiu jej bohaterów działo się wiele i działo interesująco, ale tło... Tło to majstersztyk. Tyle kolorów je buduje, zapachów, dźwięków, emocji. Tyle tu przykuwających uwagę detali, sprawnie wyłapanych smaczków, subtelności budujących klimat. Tyle zgrabnie wplecionych w fabułę dodatkowych motywów wzbogacających historię, a jednocześnie nie odwracających od niej uwagi.

Trzy historie, jedna rodzina

Tomem Hotel Varsovie. Klątwa lutnisty Sylwia Zientek otwiera sagę o kilku pokoleniach warszawskich hotelarzy. Rozpisuje tę historię na trzy płaszczyzny.

Ta współczesna jest zarazem najskromniejsza objętościowo. Mamy wiek XXI, gdy do stolicy Polski przyjeżdża Dana Spakowski. Rodzina jej ojca przez kilkaset lat prowadziła przy ulicy Długiej hotel. Prawo własności gruntu stracili w latach pięćdziesiątych za sprawą dekretu Bieruta. Dana wynajmuje młodego prawnika, by pomógł jej odzyskać utracone mienie.

Dużo obszerniejsze opisy dotyczą czasów wcześniejszych, a przy tym i ciekawszych z powieściowego punktu widzenia, bo tu właśnie autorka pokazała jak świetna jest w przemycaniu wiedzy, malowaniu scen, tworzeniu niełatwych relacji międzyludzkich i budowaniu sylwetek postaci. Wykonawszy drobiazgowy research oddała do rąk czytelników powieść nie tylko dostarczającą rozrywki, ale i wartościową, jedną z tych, które choć są literacką fikcją, to jednocześnie zawierają sporo historycznej prawdy.

Na zmianę przenosić się będziemy to do wieku XIX, to do XVII w obu przypadkach wpadając w wir zdarzeń, biorąc udział w intrygach i skandalach oraz podróżując po zakamarkach Warszawy, poznając sekrety kolejnych pokoleń rodziny hotelarzy. Można przy tym liczyć na całą paletę emocji i wrażeń.

Świat trudnych relacji, pieczołowicie skrywanych sekretów

Zaludniają tę powieść tak postaci fikcyjne, jak i rzeczywiste, jak choćby Helena Modrzejewska, której portret będzie miał nadzieję namalować jeden z bohaterów. Będą one przeżywać swe wzloty i upadki, tak jak będzie je przeżywać i samo miasto, którego historia jest burzliwa, znaczona wojnami i kataklizmami. Sylwia Zientek buduje osnowę tej wielowątkowej sagi rodzinnej sięgając nie tylko po wyimki z historii, ale i motywy kulturalne, nawiązując to do literatury, to znów malarstwa, teatru czy opery. Cudnie ubarwiają fabułę liczne sceny z życia codziennego mieszkańców Warszawy. Te zwyczajne i te wzbudzające sensację, jak choćby scena pierwszego na ziemiach mazowieckich krojenia trupa białogłowy[2]. 

Wszystko to łączy bardzo zgrabnie, co daje efekt w postaci nad wyraz plastycznych, działających na wyobraźnię obrazów. I tak przenosimy się ze współczesności to do XVII wieku, kiedy to pogrążony w żałobie lutnista Laurenty Żmij marzy o stworzeniu własnego zajazdu, to znów do tych chwil w wieku XIX, kiedy to głowa rodziny Żmijewskich popełnia samobójstwo, a córka owej głowy, Elżbieta, okazuje się jedyną osobą zdolną uratować posiadany przez rodzinę hotel przed bankructwem.

To odrobinę złożone zdanie to ledwie mikre wprowadzenie w świat stworzony przez Sylwię Zientek.  Świat wielu trudnych relacji i pieczołowicie skrywanych sekretów. Świat miłości, nadziei, marzeń, dobrych emocji, ale i zemsty, oszustw, okrucieństwa, a nawet zbrodni. Świat pełen wyzwań i trudów.

Świat, który warto poznać, więc gorąco Was zachęcam do sięgnięcia najpierw po pierwszy tom sagi, a później, tak jak i ja, z pewnością zapragniecie przeczytać kolejny. Sylwia Zientek stworzyła bowiem ogromnie wciągającą i barwną opowieść o ludziach, czasach, miejscach. 

Sylwia Zientek
Hotel Varsovie. Klątwa lutnisty
Wyd. W.A.B.
2017
608 stron

[1] Sylwia Zientek, Hotel Varsovie. Klątwa lutnisty, Wyd. W.A.B., 2017, s. 530.
[2] Tamże, s. 301.