Tess Gerritsen "Telefon o północy" Really???

Tess Gerritsen
Telefon o północy
Wyd. Mira
2015
256 stron

Mówili, pisali, ostrzegali, uprzedzali, odradzali. Z różnych stron docierały do mnie opinie, że czytanie tych książek Tess Gerritsen, które nie są thrillerami medycznymi może zaboleć. Minęło już kilka dni, odkąd skończyłam lekturę Telefonu o północy, a wciąż mam w oczach niedowierzanie. Bo czy to możliwe, że tę samą książkę spłodziła autorka Dawcy, Sobowtóra czy Autopsji? Autorka tworząca fabuły ściskające za gardło niczym szczęki buldoga, emocjonujące, mroczne, tajemnicze, świetne od strony psychologicznej, interesujące pod względem problematyki społecznej, zmuszające do myślenia, realistyczne, pozwalające poznać kulisy pracy specjalistów zaangażowanych w śledztwo? 

Prawdopodobnie, gdybym chcąc poznać twórczość Tess Gerritsen sięgnęła najpierw po Telefon o północy, nigdy bym się nie przekonała jak świetną jest pisarką. Przez myśl by mi nie przyszło, żeby po tej lekturze poświęcić twórczości Amerykanki choćby kilka minut.

Jego małżeństwo się rozpadło, jej - nigdy nie istniało. Oboje byli zranieni[1].

To jedno zdanie powinno wystarczyć jako streszczenie fabuły rodem z najbanalniejszego romansu. Wszystko w tej książce jest płytkie, mdłe i papierowe. Od telefonu wyrywającego Sarah ze snu, po finał, w którym nagle popołudniowe słońce przedarło się przez chmury i zalało pokój jasnym blaskiem[2].

Z nocnego telefonu Sarah Fontaine dowiaduje się, że jej mąż nie żyje. Rozpaczy młodej wdowy towarzyszy zaskoczenie miejscem znalezienia zwłok. Mąż, który co miesiąc jeździł służbowo do Londynu i tam też przebywał tamtej nocy, spłonął w hotelu w Berlinie. Żona z dwumiesięcznym stażem, która zna swojego męża niewiele dłużej, oczywiście przekonana jest, że to nie może być prawda, bo jakże to tak Geoffrey ją oszukał? Kochali się przecież, znali tak dobrze. No dobra, może tylko ona kochała i może tylko wydawało jej się, że znała małżonka, ale Sarah będzie potrzebowała czasu, by odkryć, że jest pionkiem w grze, której rozmach ją przytłoczy.

Choć nie, nie przytłoczy, bo mikrobiolożka niczym rasowy detektyw ruszy w podróż, by poznać tajemnice zmarłego męża. To, że ten prowadził drugie życie, nie pozostawia wątpliwości. W przeciwieństwie do śledczych, Sarah wierzy w jeszcze coś. W jej mniemaniu Geoffery żyje.

Tymczasem pracownik Departamentu Stanu, Nick O'Hara, czyli facet, któremu pani Fontaine zawdzięcza mrożący krew w żyłach telefon po północy, interesuje się jej przypadkiem bardziej, niż wymagają tego obowiązki służbowe. Ryzykując utratę pracy, mocno angażuje się w pomoc kobiecie niezbyt co prawda urodziwej, ale na Nicku robiącej ogromne wrażenie. 

Drogi Sarah i Nicka przecinają się bardzo często i jak to w romansach bywa, bohaterowie patrzą na siebie raz ciepło, raz z wyrzutami sumienia, bo z jednej strony coś ich do siebie przyciąga, z drugiej ona przecież szuka ukochanego męża, a on nie chciałby jej skrzywdzić, lecz on taki przystojny, a ona taka urocza, ale przecież mężatka, choć w sumie od kilku dni pragnie już tylko jego, być może dlatego, że czuje się samotna, zagubiona i skołowana, ale może też coś zaczyna do niego czuć, choć nie - jednak poszuka męża, bo przecież on na pewno ją kocha, choć przeczy temu wszystko to, czego w toku poszukiwań się dowiaduje. Nadążacie? Ja zgubiłam się w połowie tego zdania, a przysnęłam w jednej trzeciej książki.

W Telefonie o północy mamy więc miłosne podchody i śledztwo. To pierwsze jest nudne, to drugie jest... nudne. Brak tu napięcia (jeśli nie liczyć tego w spodniach Nicka), brak emocji, akcja toczy się na szczęście szybko, więc i na finał nie trzeba długo czekać. I to jest chyba jedyny plus tej książki: nie traci się na nią zbyt wiele czasu, choć myślę, że lista sensowniejszych rzeczy, na które można ów czas spożytkować jest całkiem spora. 

Mój zawód tą książką jest ogromny. Relacje między bohaterami są płytkie, podobnie jak intryga kryminalna. O jakimkolwiek rozwinięciu strony psychologicznej, można zapomnieć. Opis stanów emocjonalnych sprowadza się do:

Chaos we własnych emocjach doprowadzał go do szaleństwa. Już sam nie wiedział, czy chce ją pocałować, czy udusić. Może jedno i drugie[3].

Zachowania bohaterów często wydawały mi się nieadekwatne do sytuacji, w której się znaleźli.

Scena pierwsza.

Przesłuchiwana żona siedzi skulona na fotelu, usiłując zrozumieć fakt, że jej mąż prawdopodobnie był (jest?) szpiegiem. Odczuwa ból, odpowiada na pytania, ale jej myśli szybko uciekają w stronę przystojnego rozmówcy.

Zaczęła się nad nim zastanawiać. Chyba nie jest żonaty, choć każda kobieta może uznać, że to atrakcyjny facet. I nie chodzi jedynie o wygląd zewnętrzny. Coś jej podpowiadało, że ten mężczyzna czuje się samotny, jak człowiek bez własnego domu[4].

Podsumowując: 

- Pani mąż jest szpiegiem, pani małżeństwo fikcją.

- Och, ależ pan musi być samotny.

Really???

Scena druga.

Pokój przesłuchań, a w nim Sarah i Nick. Ona jest główną podejrzaną w sprawie o morderstwo, co powinno ją przynajmniej delikatnie przygnębić. Jednocześnie może też odczuwać euforię z powodu sytuacji, która zdaje się potwierdzać jej domysły.

Tymczasem...

Podniosła głowę i zauważyła, że się uśmiecha. Cóż za zaskakująca zmiana! Przed chwilą był obcy, a teraz stał się przyjacielem. Zapomniała już, że jest tak pociągający. Nie tylko w sensie fizycznym[5].

Podsumowując:

- Jest pani oskarżona o morderstwo.

- O święty Barnabo!... Ależ pan jest pociągający!

Zapytam jeszcze raz. Really???

Wciskanie wątków romansowych w tę fabułę przypomina mi próbę wciśnięcia okrągłego klocka w kwadratowy otwór.

Zdziwił mnie też moment, w którym kung-fu-Sarah wyskakuje zza kufra i niezdarnym (całe szczęście, bo pomyślałabym, że każdy z nas może być Chuckiem Norrisem) kopnięciem wytrąca zawodowemu zabójcy pistolet z dłoni, po czym wraz z Nickiem zwiewa aż się kurzy, przy czym wiedząc, że morderca może być tuż za nią, martwi się tym, że będzie musiała przebiec obok zwłok niemal obcej jej kobiety.

Niezbyt sensowne wydały mi się niektóre opisy: Kosmyki jej włosów parzyły go niczym ogień. Ich ciepło przenikało go do samego wnętrza. Powróciło dawne marzenie: Sarah stojąca w jego sypialni z rozpuszczonymi włosami[6]. Brzmi to tak, jakby Nick zakochał się w Fontaine dawno temu, a nie przed chwilą (co pewnie miało służyć podkreśleniu jak silne jest to uczucie), a ponadto ten fragment to świetna próbka języka, jakim pisany jest Telefon o północy. Języka prostego jak budowa cepa, fatalnie wypadającym zwłaszcza w dialogach, ale i w opisach trącących banałem. Gryzę się w palce, by nie użyć słowa "grafomania", bo przecież wiem, że autorka potrafi świetnie pisać!

Telefon o północy Tess Gerritsen jest niesatysfakcjonujący pod każdym względem. Językowym, fabularnym, psychologicznym. Kiepski jako romans, bardzo słaby jako kryminał. Przykro mi, że tak dobra pisarka, wypuszcza pod swoim nazwiskiem coś tak słabego.

***

[1] Tess Gerritsen, Telefon o północy, przeł. Elżbieta Smoleńska, Wyd. Mira, 2015, s. 110.

[2] Tamże, s. 256.

[3] Tamże, s. 92.

[4] Tamże, s. 59.

[5] Tamże, s. 101.

[6] Tamże, s. 143.

***

Tess Gerritsen na blogu - KLIK