Bernard Minier "Bielszy odcień śmierci" [RECENZJA]

cykl z Martinem Servazem, tom 1

Wybrała się w podróż do miejsca, w którym panują obłęd i śmierć. Tyle że wbrew temu czego się spodziewała, ani obłęd, ani śmierć nie są pod kontrolą. W niewytłumaczalny sposób wymknęły się ze swojej klatki. Dzieje się tu coś mrocznego, a ona, przyjeżdżając w to miejsce, chcąc nie chcąc, weszła do gry.*

Dobra robota!

Ileż to ja się naczytałam i nasłuchałam o twórczości Bernarda Miniera. Że klimatyczna, że mrożąca krew w żyłach, że dostarcza całej gamy emocji, a intrygi przykuwają uwagę tak, że nie sposób się oderwać od lektury. Czy jako miłośniczka kryminałów mogłam pominąć jego kryminały po takich rekomendacjach? Oczywiście, że nie. 

Teraz muszę przyznać, że z lekturą zwlekałam zbyt długo, więc nie popełniajcie mojego błędu. Za mną Bielszy odcień śmierci, pierwszy tom serii z Martinem Servazem, czterdziestoletnim komendantem z Tuluzy i muszę przyznać, że Bernard Minier potrafi stworzyć naprawdę klimatyczny plener, który dodatkowo podkręca emocje i robi tzw. "dobrą robotę".

Oczywiście plener to nie wszystko, bo i o odpowiednio mroczną atmosferę Francuz potrafi zadbać, i intrygę stworzyć zawiłą, i bohaterów interesujących, a sylwetka psychopaty, wokół którego fabuła się będzie zagęszczać, udała mu się wprost wybornie.

Wszędzie biel

Tytułowa biel nie wzięła się znikąd, bo taki też kolor ma tło zdarzeń, taki wiele elementów w nich istotnych. Bernard Minier osadził akcję w Pirenejach. Jest grudzień, więc łatwo sobie wyobrazić, że kolorystyka jest raczej monotonna. Zupełnie inaczej jest na poziomie fabularnym. Tu monotonia nam nie grozi.

Autor zaczyna swoją opowieść nietypowo, choć wydawałoby się, że znalezienie zwłok na początku kryminału nie jest niczym dziwnym. W tym jednak wypadku śledztwo, które rusza z kopyta i do którego angażuje się policję i żandarmerię dotyczy śmierci... konia. Ktoś odebrał życie zwierzęciu należącemu do osoby bardzo bogatej, wpływowej, lokalnego przedsiębiorcy prowadzącego interesy na skalę międzynarodową. Wyjaśnienie zagadki śmierci rasowego konia, którego ktoś pozbawił głowy i zawiesił przy górnej stacji kolejki linowej okazuje się ważniejsze niż śledztwo w sprawie morderstwa bezdomnego. Kto mógł dokonać tego równie widowiskowego co makabrycznego czynu? Ani chybi jakiś psychopata. A tak się składa, że psychopatów w tej okolicy nie brakuje...

z Bernardem Minierem, Kraków 2015

Psychopaci są wśród nas

Sceny z udziałem śledczych będą się przeplatać z tymi, których główną bohaterką jest młoda psycholożka Diane Berg. Kobieta właśnie przyjechała ze Szwajcarii by objąć posadę w Instytucie Psychiatrycznym Doktora Wargniera, który leży rzut beretem od miejsca znalezienia końskich zwłok. W tymże instytucie przebywa osiemdziesięciu ośmiu pacjentów sklasyfikowanych jako wyjątkowo agresywnych, niebezpiecznych i skłonnych do przemocy. Wśród nich jest Hirtmann, inteligentny, ogromnie niebezpieczny morderca, który nie tylko zabił żonę i jej kochanka, ale podejrzewany jest też o dokonanie czterdziestu innych morderstw. Teoretycznie nie miał możliwości opuścić pilnie strzeżonego budynku instytutu, ale fakt pozostaje faktem - jego DNA znaleziono nie tylko przy wspomnianej stacji kolejki, ale i kolejnych ofiarach. Tym razem ludzkich.

Możliwość znalezienia się za murami instytutu to także szansa na to, by przyjrzeć się metodom stosowanym w psychiatrii, w tym także tym kontrowersyjnym jak elektrowstrząsy czy badania pletyzmograficzne (badających reakcje pacjenta na bodźce, wśród których mogą być np. obrazy nagiej kobiety czy... roznegliżowanego dziecka).

Obiecujący początek

Bernard Minier stworzył mroczną, klimatyczną historię dopracowaną pod wieloma względami. Malowniczy plener budzi grozę, bohaterowie wzbudzają podejrzenia, a mury instytutu ciarki. Absurdalny początek śledztwa nie jest zapowiedzią dalszych absurdów. Ze sceny na scenę robi się coraz bardziej niepokojąco i niebezpiecznie. Obserwujemy na zmianę to poczynania śledczych, to Diane Berg. Z czasem oczywiście obydwie historie zaczną się coraz mocniej zazębiać.

Swoją fabułę Francuz zaludnił ciekawymi, niejednoznacznymi postaciami. Tu każdy zdaje się mieć drugą twarz, którą ujawnia dopiero, gdy okoliczności tego wymagają. Fascynujący okazał się Hirtmann. Uroczy uśmiech, elokwentna gadka, spojrzenie przyprawiające o dreszcze, w tle muzyka Mahlera. Widziałam w nim szwajcarską wariację na temat postaci Hannibala Lectera. Inni bohaterowie są równie intrygujący, mają swoje mroczne sekrety co sprawia, że przyglądamy im się wnikliwie ciekawi co też ukrywają przed innymi. A ukrywają sporo. Przyjdzie nam tych bohaterów poznać od strony zawodowej, ale i prywatnej, całkiem zgrabnie rozbudowanej.

Miejsce akcji wzbudza dreszcze. Malownicze, górskie krajobrazy stają się areną niebezpiecznej rozgrywki i gdziekolwiek się nie udamy, tam czyha na nas coś, przed czym trzeba się mieć na baczności. Bernard Minier wie jak podnieść adrenalinę, podkręcić emocje, odebrać poczucie bezpieczeństwa, zbudować napięcie. Udaje mu się to w murach instytutu, ale i wielu innych miejscach, pozornie zwyczajnych, na co dzień nie budzących niepokoju.

Co nieco udaje się przewidzieć, choć finał i tak był dla mnie zaskoczeniem, a "przyjemność" czytania w nieustannym napięciu i poczuciu zagrożenia jest nie do zakwestionowania.

Pochwały na temat twórczości Bernarda Miniera nie wydają się być przesadzone. Początek tej kryminalnej przygody jest obiecujący.

Bernard Minier
Bielszy odcień śmierci
Wyd. Rebis
2017
512 stron

* Bernard Minier, Bielszy odcień śmierci, przeł. Monika Szewc-Osiecka, Wyd. Rebis, 2017, s. 278.

Zobacz też:

recenzje kryminałów

literatura francuska