"Siła jest w nas. Tam trzeba jej szukać." * wywiad z Anną B. Kann *

Anna B. Kann
[źródło]

Od wakacji minęło już trochę czasu, ale o Barcelonie nie zapomniałam. Wręcz przeciwnie, im chłodniej na zewnątrz, tym chętniej sięgam do zdjęć i wspomnień. Tym razem nie będę Was katować fotografiami z wyjazdu. Mam dla Was coś lepszego, wywiad z Anną B. Kann, autorką powieści Do zobaczenia w Barcelonie. O tym literackim debiucie możecie poczytać w notce Niebezpieczna. Wiele daje, więcej zabiera.

Anna B. Kann (Anna Kochnowicz-Kann) ukończyła filologię polską. Na co dzień związana z mediami, jest m.in. reżyserką filmów dokumentalnych (m.in. o flamenco), dziennikarką prasową i telewizyjną, rzeczniczka prasową, a od jakiegoś czasu także i pisarką. 

W niedzielne popołudnie, pani Ania znalazła czas, by opowiedzieć m.in. o swojej powieści i jej bohaterach, miłości do flamenco, Barcelony, czytelniczych sympatiach i antypatiach oraz pisarskich planach.

Zróbcie sobie coś do picia i rozsiądźcie się wygodnie. Zapraszam.

Tańczyła Pani w Polsce, tańczyła w Barcelonie. Razem z Teo Barea, jednym z najlepszych współczesnych tancerzy flamenco, prowadziła przez dwa lata w Poznaniu Laboratorium Sztuki – Flamenco. Jak zaczęła się Pani przygoda z tańcem?

Tańczyłam zawsze. Od dziecka. Różne rzeczy, również klasykę. I jak wiele dziewczynek marzyłam, by zostać baletnicą. Najbliższa szkoła baletowa była jednak za daleko o mojego rodzinnego miasta i puenty zastąpił fortepian, a podłogę do tańca - podłoga teatralna. Do tańca powróciłam wiele lat później jako dziennikarka; poświęciłam mu sporo filmów, reportaży, felietonów, byłam współrealizatorem telewizyjnego spektaklu Walk@ karnawału z postem Polskiego Teatru Tańca, za który otrzymaliśmy Kryształową Kulę na festiwalu Złota Praha... W 2007 roku dostałam propozycję z TVP Kultura zrealizowania filmu o Międzynarodowych Warsztatach Tańca Współczesnego, organizowanych przez Ewę Wycichowską i PTT w Poznaniu. Wydawało mi się, że najbardziej ciekawe, z telewizyjnego punktu widzenia, będą zajęcia z flamenco. Nie miałam o nim pojęcia. Wierzyłam, że można w ciągu 9 dni zajęć można zamienić pierwotną niezdarność w grację prawdziwej tancerki. Jagoda Ignaczak, rzecznik prasowy Warsztatów, podpowiedziała mi nauczyciela i zajęcia z sevillanas. Wydawało się to proste: sevillanas to najbardziej popularny taniec w Hiszpanii, więc nie może być trudny technicznie, zatem pomysł telewizyjny zyska interesujący kształt... Nauczyciel się zgodził na obecność kamery, z TVP Kultura ustaliliśmy, że będzie to reportaż wcieleniowy: czyli ja sama będę się uczyć tańczyć... Na dwa tygodnie przed Warsztatami TVP wycofała się z projektu, a ja zostałam z butami do flamenco, spódnicą w groszki i miejscem na kursie. No to poszłam sprawdzić, jak to jest z tą nauką. Już po pierwszych zajęciach ucieszyłam się, że kamera nie rejestruje moich zmagań z koordynacją rąk i nóg, i wszelkich innych nieporadności. Flamenco przez lata omijałam szerokim łukiem, ale jak weszłam w jego krąg, to dokonała się rewolucja w moim życiu. Kompletnie zwariowałam. Jesienią zaczęłam uczyć się w szkole flamenco, od razu na kilku kursach, bardzo dużo czasu poświęcałam na ćwiczenie stepów, rąk, na słuchanie muzyki, na czytanie o flamenco. Równolegle zaczęłam się uczyć hiszpańskiego. Zafascynowała mnie historia Hiszpanii, a zwłaszcza Katalonii. Jeszcze w tym samym roku, jesienią, nakręciłam reportaż o poznańskim Międzynarodowym Festiwalu Flamenco Duende - główną gwiazdą koncertów był mój nauczyciel, Teo Barea. Podczas tej pracy zaprzyjaźniliśmy się. I tak to się zaczęło...

Flamenco to nie tylko taniec, to sztuka łącząca w sobie także muzykę i śpiew. A może nawet jeszcze więcej? Czy można powiedzieć, że flamenco to pewien styl życia?

Flamenco to także poezja, malarstwo... Swoje piętno odciska na wszystkim. Bo - w gruncie rzeczy - to stan ducha, określony stosunek do świata. Sposób funkcjonowania w życiu. Ja to nazywam swoistą filozofią bycia. Chociaż twórcy flamenco, pytani o filozofię flamenco, nie kryją zdziwienia i zaskoczenia: dla nich to po prostu życie. Nie zastanawiają się nad zasadami, które to życie organizuje... Ta sztuka wymaga otwarcia emocji, odnalezienia w sobie prawdy, gotowości do pokazania swoich uczuć i odczuć. Musi więc zmieniać człowieka. Nawet mówi się o kimś, że jest "cały/ cała flamenco". To konkretna charakterystyka. Tak się nazywa kogoś, kto żyje na 100 procent: kocha na 100 procent, złości się na 100 procent, cierpi na 100 procent. Nie powstrzymuje swoich emocji. Łzy i śmiech są równoprawne, bez wstydu się je eksponuje. Bo są nasze, ludzkie, bo są wyrazem emocji, efektem czegoś, co się przeżywa. Flamenco na scenie domaga się prawdy - tu nie ma mowy o maskach, gorsetach kulturowych. Każde kłamstwo będzie jak fałszywa nuta. Żeby tańczyć, żeby śpiewać, żeby grać - musisz otworzyć serce i duszę. Z tego wszystkiego wynikają też konsekwencje w postawach życiowych: nie można być kimś innym na scenie i poza nią...

Czy Polce trudno jest poczuć ducha prawdziwie hiszpańskiego tańca? Inna mentalność, inny styl życia i sam fakt, że nie jest to element kultury towarzyszący nam od małego, stanowią przeszkodę podczas nauki i próby zrozumienia sensu i magii flamenco?

Polki są bardzo muzykalne. Kiedy zaczynają uczyć się flamenco, robią to z niezwykłą determinacją. Doskonalą swoje umiejętności na kursach w Hiszpanii. Te, które pozostają przy flamenco, są naprawdę dobre. Mówię nie o kobietach i dziewczynach, które tańczą rok, czy dwa - tylko o tych, które flamenco traktują poważnie, chcą z nim połączyć swoje życie. Oczywiście, Hiszpankom łatwiej. Dla nas rytm poszczególnych tańców jest trudny, trudna do zrozumienia konstrukcja poszczególnych pieśni, ale nie niemożliwa do opanowania. Dowodem takie tancerki, jak chociażby: Katarzyna Radułowicz, Małgorzata Matuszewska, Nadia Mazur, Marta Dębska, Agata Teodorczyk... Wszystkie one są świetne technicznie, mają swoje własne choreografie, setki występów za sobą i rzesze wielbicieli. "Duch hiszpański" - to w gruncie rzeczy, poza techniką, otwartość emocjonalna na świat. Sensu szuka się w tekście pieśni i w sobie samym. A magia? Ją się odczuwa, nie rozumie. To owo słynne "duende", rodzaj catharsis: albo spływa na nas, albo nie. Nie da się go zaprogramować, nie da się go przewidzieć. Jak to w sztuce.

Ale warto też pamiętać, że flamenco nie tylko jest sztuką, nie tylko dla profesjonalistów. To także terapia. Być może dla większości kobiet próbujących tańczyć.

A jak to jest z Panią? Czuje się Pani "cała flamenco"?

Mnie flamenco nauczyło innego traktowania siebie i świata wokół. Pozwoliło rozluźnić gorset obyczajowy. Nie, nie stałam się skandalistką, ale przestałam się przejmować ocenami typu "wypada - nie wypada". Zaczęłam też koncentrować się na "tu i teraz", by każdy dzień był dobry, najlepszy. Uwierzyłam, że wszystko w życiu zdarza się w swoim czasie, że przychodzi do nas, kiedy jesteśmy na to gotowi, że każdy człowiek ma swoje własne tempo i niczego nie należy przyspieszać. Pozwoliłam sobie na luksus nie ukrywania emocji. Mówię o ty, co mnie cieszy i o tym, co mnie boli. Chcę, by moje emocje obchodziły innych, by je uwzględniali. Nie udaję osoby, po której wszystko spływa, nie można jej ani dotknąć, ani zranić. Nie chowam się za maskami. Czy to znaczy, że jestem flamenco? Nie wiem. I nie do mnie ocena należy. Na pewno jednak inaczej żyję, odkąd zanurzyłam się w świecie flamenco. Prościej i - wydaje mi się - piękniej. Więcej we mnie uśmiechu, więcej pozytywnej energii. Nie obrażam się na życie. Żyję. Po prostu żyję.

Mam wrażenie, że na polskich ulicach byłoby dużo piękniej, gdybyśmy umieli znaleźć w sobie ten uśmiech i tę pozytywną energię, o której Pani mówi. Nie odchodząc zbyt daleko od tematu flamenco, chciałabym teraz porozmawiać o Pani debiutanckiej powieści. W Do zobaczenia w Barcelonie mamy różne typy bohaterek. Czy któraś z nich jest Pani szczególnie bliska, czy w którejś odnajduje Pani własne cechy?

Wszystkie są mną i żadna nie jest mną... Moje myśli, skoro ja piszę... Każda z nas - jak sądzę - bywa na rozdrożu i przeżywa rozterki, czy osobiste szczęście, uniesienie jest ważniejsze od obowiązku wobec bliskich, każda z nas bywa aniołem dla innych, i każda z nas czasami próbuje sobie udowodnić swoją wyjątkowość, sprawdzić swój wpływ na mężczyzn... Ale, oczywiście, najważniejsza jest Ewa. Bo to kobieta w wieku, kiedy zwykle zapominamy już o sobie. Tak zostałyśmy wychowane. Że trzeba się poświęcać, że rodzina, że dzieci, że mąż, a nasze potrzeby są nieistotne. Wiele moich znajomych tak postępuje. Jeśli zaczynają się buntować, wyrzuty sumienia tłumią dokładnie radość z tego, co zamierzały zrobić. U nas myślenie o sobie określa się jednoznacznie pejoratywnie jako egoizm. A egoizm bywa zdrowy. Ratuje nas. Żyć trzeba dobrze, nie dając się zalać goryczy rozczarowań, niespełnień. Nasz własny egoizm uczy innych empatii, zwraca uwagę na obecność drugiego człowieka. Nie możemy pozwolić, by świat przestał nas widzieć. Mamy prawo do szczęścia, do uśmiechu niezależnie od wieku... Ale przy okazji zadaję pytania o to, czym jest miłość małżeńska, czym jest wspólne życie, czym jest dojrzałość...

Krótko mówiąc, Pani powieść to nie tylko flamenco, słońce, piękna Barcelona i gorące romanse, ale też próba zwrócenia uwagi na problemy, z jakimi borykają się kobiety w różnym wieku. Przy okazji portretowania stolicy Katalonii, wspomina Pani o problemach z jakimi borykają się barcelończycy: kłopotach ze znalezieniem pracy, niełatwej sytuacji młodych pragnących się usamodzielnić, wysokich cenach mieszkań itp. Polacy często narzekają na utrudniony start w dorosłość. Czyżby Hiszpanom wcale nie było łatwiej?  Czy można porównać trudy wejścia w dorosłość Hiszpanów i Polaków? Przed kim poprzeczka stoi wyżej?

Starałam się tak pisać tę książkę, by znalazło się w niej kilka poziomów odczytań: można poprzestać na romansach, można skupić się na flamenco czy Barcelonie, a można także zastanowić się właśnie nad kondycją kobiet dojrzałych. O ich problemach mówi się dopiero wtedy, kiedy wymagają już pomocy specjalistycznej. Często ich walka z życiem kończy się ciężką depresją. Dobrze by było sobie uświadomić, że depresja kobiet 40+ to nie zawsze efekt menopauzy, tylko braku poczucia własnej wartości. To nie zaburzenia gospodarki hormonalnej, to system wartości, w jakim żyjemy.... Chciałam, by kobiety zadały sobie pytanie, czy o ich wartości decyduje mężczyzna, z którym żyją, czy może jednak one same... Gdzie mają odnaleźć siłę, jeśli mąż (czy partner) je opuści? Szukając kolejnych ramion? Siła jest w nas. Tam trzeba jej szukać. Inaczej czeka nas status niewolnika, życie w nieustannym strachu przed opuszczeniem.

Pyta Pani o młodych, o to, komu trudniej na starcie: Hiszpanom czy Polakom... Jeśli wierzyć statystykom - Hiszpanom. To ich kraj jest na skraju bankructwa, to u nich szaleje bezrobocie, nawet w bogatej Katalonii. Ważny jest jednak też osobisty ogląd sytuacji. Hiszpanie są mniej roszczeniowi niż my, nie pielęgnują w sobie smutku, żalu, nie hodują poczucia krzywdy. My często zachowujemy się jak obrażone dzieci. Więc z powodów "charakterologicznych" trudniej nam się żyje. Mimo, że "obiektywnie" warunki mamy lepsze. Tylko... czy generalizowanie ma sens? Każdy ma swój indywidualny próg szczęścia i nieszczęścia. Hiszpanię postrzegamy jako raj: słońce, plaże, piękne miasta, uśmiechnięci ludzie. Ja chciałam tylko zwrócić uwagę, że ludzie tam żyjący też mają problemy. I to niemałe. Tylko lepiej sobie z tym radzą.

To właśnie jest w literaturze niesamowite – tę samą powieść odbieramy tak różnie, w zależności od tego, co dla nas jest najważniejsze. Przyznaję, że sama skupiłam się głównie na opisach miejsc, emocji towarzyszących flamenco i wzmiankach o życiu barcelończyków. Odniosłam wrażenie, że Barcelonę zna Pani bardzo dobrze. Czy są tam miejsca, które jakoś szczególnie zapadły Pani w pamięć oraz takie, które powinien zobaczyć każdy turysta pragnący poznać klimat tego miejsca, a które niekoniecznie są zaliczane do tych najbardziej popularnych?

Późno debiutuję jako pisarka, jestem kobietą dojrzałą. Przez lata pracy jako dziennikarka i reżyser filmów dokumentalnych, nauczyłam się, że sprawy trudne należy ubierać lekko i kolorowo - znaleźć klucz, by nie kłuły jak jeż, tylko żeby docierały do nas "mimowolnie". O wiele przecież łatwiej było główną bohaterką zrobić młodą, piękną dziewczynę. Ale wtedy byłaby historia tylko o zauroczeniu, nic więcej. Jeśli zadamy sobie pytanie, dlaczego postacią najważniejszą jest kobieta po czterdziestce, nie wierząca w swoją atrakcyjność, no to wtedy otworzą się wszystkie problemy, o których chciałam z czytelnikami rozmawiać.

Barcelonę znam dobrze. Zakochałam się w niej - jak wielu - od pierwszego spotkania. Sporo o niej wiedziałam nim się tam pojawiłam. Od pierwszego dnia czułam się na jej ulicach jak bym tam się urodziła. Kiedy gdzieś jadę, czytam przewodniki, ale nie lubię zwiedzać dźwigając je w torbie. Kieruję się intuicją, kaprysem, chwilą. Patrzę uważnie dokoła i idę tam, gdzie przeczuwam, że znajdę coś szczególnego. Chodzę własnymi ścieżkami. I uwielbiam przesiadywać w ogródkach kawiarnianych, tych na ulicach, słuchać melodii języka, przyglądać się ludziom, z ich zachowań czytać historie. Dla mnie najważniejsze to poczuć atmosferę miasta, jego wewnętrzny puls. Lubię zastanawiać się nad korelacjami zachodzącymi między architekturą a człowiekiem... Lubię się zachwycić czymś - wydawać by się mogło - banalnym, pospolitym. Ot, kolorem farby na drzwiach, skrzynką ustawioną pod murem. Świat oglądam trochę jak film, kadruję. Może dlatego łatwiej mi potem odtworzyć detale w opisach, emocje?

Po każdym pobycie w Barcelonie odpowiedziałabym Pani inaczej na pytanie, gdzie najlepiej odkryje się to miasto. Kiedyś byłaby to Barceloneta albo plac przy Katedrze, albo moja ukochana dzielnica Born. Ale dziś pewnie każdego turystę zaprowadziłabym do El Raval, dawnej dzielnicy kabaretów i prostytutek, a dziś miejsca artystów i totalnej mieszanki etno. To tam najłatwiej odkryć kolor i dźwięk Barcelony. No i jest w El Raval Kot - słynna rzeźba Frenanda Botero - symbol szczęścia... Miejsce, do którego zawsze wracam, to kościół Santa Maria del Mar. Nie z powodów religijnych. Z powodów estetycznych. Żadna świątynia nigdy nie zrobiła na mnie takiego wrażenia jak ta. I to się nie zmienia.

Jedna z bohaterek Do zobaczenia w Barcelonie stawia sobie za cel wdrapanie się na grzbiet Kota z Raval wierząc, że zapewni jej to szczęście. Próbowała Pani w ten sposób pomóc własnemu szczęściu?

Nie... nie wdrapywałam się. W Totolotka też nie gram. Rozumiem, że ludziom potrzebne są różne czary, zaklęcia, by uwierzyć we własną moc. I dobrze. Każda motywacja do działania jest dobra. Wdrapanie się na Kota wymaga samozaparcia, determinacji... jeśli raz się to z siebie wykrzesze, to może i przy innych okazjach się powtórzy? Poczucie szczęśliwości z odniesionego sukcesu jest smakiem, którego się nie zapomina. Dobrze więc ludziom służy. Nie chcę przez to powiedzieć, że czuję się osobą otoczoną "chmurą szczęścia" i Koty mi niepotrzebne... Wierzę w to, że nic w życiu nie dzieje się przypadkiem, a na sukces pracujemy dzień po dniu. Po prostu kiedyś w końcu przychodzi czas "odcinania kuponów". I tyle. Niektórzy mówią, że szczęście to... decyzja, którą się podejmuje. Kto wie, może mają rację?

A miłość? Przychodzi sama, czy trzeba jej pomóc? Ona decyduje za nas, czy też możemy zdobywać ją krok po kroku, starając się dopomóc szczęściu, tak jak to robiła powieściowa Marta, zastawiając sidła na obiekt swoich uczuć?

A czy to była miłość?

Myślę, że to zależy od definicji. Czasami z boku ciężko odróżnić ją od pożądania, fascynacji czy po prostu zwykłego polowania na kolejną zdobycz.

Jak w takim razie Pani ocenia postępowanie swojej bohaterki?

No właśnie. Na początku jest fascynacja. Zaczyna działać chemia. Zachowujemy się coraz bardziej irracjonalnie, mamy problemy z oceną stanu faktycznego. To jest moment na decyzje. Albo poddajemy się uczuciu, albo się wycofujemy.

Nie chcę oceniać moich bohaterek. Każdą jakoś rozumiem. Każda inaczej pojmuje szczęście i szuka możliwości jego realizacji na miarę swoich potrzeb, na miarę swoich wyobrażeń. Na pewno Barcelona odmieniła życie każdej z nich, każdej z nich coś uświadomiła. Najboleśniejszą lekcję odebrała Marta. Ale też i najlżej traktowała życie. Miało spełniać jej kaprysy. Gośka przekonała się, że trzeba mieć na uwadze nie tylko siebie, ale i drugiego człowieka, że zawsze coś w życiu może "wymknąć się spod kontroli", Ewa pozostaje największą zagadką, ma też najwięcej do stracenia i najwięcej do zyskania. Musi przede wszystkim odnaleźć siebie. Musi ostudzić głowę, by nie popełnić drugi raz błędu związania się z nieodpowiednim człowiekiem. Do tego ma zobowiązania wobec dzieci. Musi ich dobro też wziąć pod uwagę. Nie, nie twierdzę, że wracając do męża uszczęśliwi córki. Na pewno jednak, jakiej by decyzji nie podjęła, musi być to jej własna decyzja - nie poddanie się losowi, tylko świadome zmierzenie się z nim. Bez żalu, bez złości, bez poczucia utraty czegoś najcenniejszego...

kościół Santa Maria del Mar

Skoro już o miłości mowa… Oprócz Polek próbujących swych sił w tańcu, w Pani powieści mamy też rasowego hiszpańskiego tancerza – przystojnego, seksownego, szarmanckiego, za którym kobiety oglądają się z przyjemnością. Hiszpański macho to stereotyp czy też spora szansa na złamane serce?

Nie mam pojęcia, jak wygląda hiszpański macho. Ale... pewnie łamie serca. Bo z jednej strony mówimy o partnerskich stosunkach między kobietą a mężczyzną jako najbardziej pożądanych, a z drugiej jakoś tęsknimy za "mocnymi" mężczyznami, opiekuńczymi ale i wymagającymi... Pewnie niemała to zasługa filmowych romansów. Taki Rhett Butller z "Przeminęło z wiatrem" to typ niezmiennie się podobający... No i jest w nas jakaś dziwaczna potrzeba sprawdzania, czy macho da się "usidlić"... No więc bywa potem różnie.

Mój Paco zdecydowanie do grupy machos nie należy. Ma w sobie bolesną tajemnicę. Próbuje zagłuszyć wspomnienie, nie szuka kogoś, kto zastąpi Annę. Boi się zaangażować ponownie. Kiedy pojawia się Ewa, ma tyle samo wątpliwości, co ona. Próbuje uciekać. Popełnia błędy, z których nie zdaje sobie do końca sprawy, bo przygodny seks traktuje inaczej niż jego partnerki. To chwila, emocja jednorazowa, a nie obietnica wspólnego życia. Czy to "rasowy" tancerz? Taki z fan-clubem? Ma rzesze wielbicielek, ale stara się pilnować, by nie przekraczać granicy profesjonalizmu. Wie, że jest w stanie oczarować każdą, wie, jak działa jako artysta. Ma chwile słabości jak każdy człowiek. Ale tęskni za stabilizacją. Za normalnością. Za domem.

Bardzo bym chciała, by opowiedziana przez Panią historia miała dalszy ciąg. Ciekawi mnie zwłaszcza to, jak potoczą się dalsze losy Paco i Ewy. Planuje Pani kontynuację swojej powieści?

Zostawiając otwarte wątki, myślałam o tej powieści jako o "księdze - drzewie", że Barcelona może być punktem wyjścia lub dojścia, lub epizodem, dla kilku innych historii. Zaproponowałam to mojemu wydawcy. Rozumiem jednak, że dla niego to sytuacja ryzykowna, bo musiałby związać się ze mną na kilka lat, a raportów sprzedaży jeszcze nie ma... Na razie mogę powiedzieć tylko tyle: jest zamówienie na kolejną powieść. Powinna się ukazać w przyszłym roku. Czy to będzie jakiś ciąg dalszy, czy zupełnie coś nowego jeszcze nie wiem, rozmowy trwają. Pomysłów mam sporo.

W takim razie mocno trzymam kciuki za wysokie słupki sprzedaży! Zbliżając się powoli do końca naszej rozmowy, chciałam jeszcze zapytać o Pani czytelnicze zainteresowania. Po jakiego typu literaturę sięga Pani najczęściej? Jakie książki poleciłaby Pani tym, którzy chcieliby zrozumieć hiszpańską mentalność i bliżej poznać ten kraj?

Czytanie to nawyk. Jestem po studiach polonistycznych. Nie czytam tylko książek o Hiszpanii. Te, które pomagały mi zmierzyć się z Barceloną, wymieniam w powieści. Bo moje bohaterki też czytają i nie ukrywają tego. Od dłuższego czasu zaczytuję się Alice Munro, uwielbiam opowiadania, bardzo lubię Doris Lessing, ale czytam też Wiesława Myśliwskiego czy Jerzego Sosnowskiego. Ostatnio przy łóżku leży powieść Jaume Cabré Głosy Pamano, świetna rzecz. Czekam na nową Tokarczuk. Ale jest też miejsce na wspomnienia Shirley Maclaine. A poza tym teksty związane z wykonywaną pracą. Jak widzi Pani... spora różnorodność.

Łatwiej mi powiedzieć, czego nie lubię. Nie czytam fantasy, s-f, średnio przepadam za kryminałami. Mam swoją ulubioną autorkę kryminałów: Fred Vargas. Mroczna opowieść połączona z historią sztuki, archeologią. Lubię, gdy rozrywka miesza się z konkretną wiedzą.

Cabré i mnie zauroczył. Niedługo autor przyjedzie do Krakowa i szczerze mówiąc nie mogę się tego spotkania doczekać. Jako, że sama kryminały uwielbiam, Vargas dodaję do listy autorów, których koniecznie muszę poznać.

A komu poleciłaby Pani „Do zobaczenia w Barcelonie”? Dlaczego warto sięgnąć po książkę Anny B. Kann?

Barcelona rzeczywiście może być świetną scenerią. Kryminał w stylu Vargas? Czemu nie? Jakiś pomysł błąka mi się po głowie...

Na koniec zadała mi Pani najtrudniejsze pytanie... Dla kogo ta książka? Na pewno nie tylko dla kobiet. Etykietka "literatury kobiecej" krzywdzi ją. To jest po prostu powieść. O pokomplikowanych ludzkich losach. O małżeństwie i zdradzie. O próbach bycia szczęśliwym i błędach, o samotności, o definicjach życiowych, o tym, co ważne, co najważniejsze. Ale także to powieść o pasji. O mojej pasji do flamenco. To próba ukazania tej sztuki wieloaspektowo, złamania stereotypów w myśleniu o niej. To próba opowiedzenia o flamenco jako o filozofii życia, o jego sile i magii. To próba przybliżenia flamenco ludziom, którzy znają je tylko z przypadkowych spotkań koncertowych. A w tle - moja miłość do Barcelony. Zapis jej zapachu, smaku, koloru, emocji, jakie wzbudza. Mentalny powrót w ukochane miejsca, zaproszenie do odwiedzenia, do spojrzenia na nią nie poprzez Gaudiego, ale każdy anonimowy dom, każdą ulicę, zaułek, kamyk na drodze. Na pewno można z moją książką wybrać się na spacer po Barcelonie, zamówić dobry obiad. Na pewno po mojej książce uważniej będzie się oglądało występy tancerzy flamenco, może nawet niektórzy zechcą spróbować go się uczyć. Może też kobiety z grup 40+ zawalczą o siebie, przestaną być "przezroczyste" chociażby dla najbliższych... A mężczyźni? Też znajdą kilka tematów do przemyśleń. I to nie tylko z powodu Paco.

Pani Ani bardzo dziękuję rozmowę, a Was, mam nadzieję, udało nam się przekonać do lektury jej książki, odwiedzenia Barcelony, a może i zapisania na kurs flamenco.

PS.
Już po wywiadzie, tknięta przeczuciem przejrzałam swoje zbiory książkowe i co się okazało? Mam wśród nich w Wilczej skórze autorstwa Fred Vargas).

*** 

Jeśli Poznań w środowy wieczór nie jest dla Was zbyt odległym miejscem, to serdecznie zapraszam na spotkanie z autorką. Odbędzie się ono 8 października o godzinie 18.00 w sali Calisia hotelu NH Poznań, przy św. Marcinie. Spotkanie organizowane jest w ramach Festiwalu Que Pasa (wstęp wolny, ale liczba miejsc jest ograniczona, więc warto zarezerwować sobie krzesełko tutaj).

***

Tu znajdziesz pozostałe wywiady

Barcelona w zdjęciach

fotorelacje z pobytu w Katalonii

Barcelona w literaturze

Anna B. Kann Do zobaczenia w Barcelonie

Katarzyna Wolnik-Vera Przystanek Barcelona

Carmen Laforet Złuda

Mercé Rodoreda Diamentowy Plac

Carlos Ruiz Zafón Cień wiatru

Carlos Ruiz Zafón Więzień nieba

Barcelona w filmie

Biutiful (reż. Alejandro González Iñárritu)

Smak życia (reż. Cédric Klapisch)

Vicky Cristina Barcelona (reż. Woody Allen)