[9/9] Oscary 2013 "Wróg numer jeden"

plakat filmowy
źr. filmweb.pl

Kathryn Bigelow, zdobywczyni Oscara za "The Hurt Locker. W pułapce wojny", znów stoi przed szansą zdobycia statuetki. Jej najnowsze dzieło "Wróg numer jeden" nie jest co prawda faworytem, ale bądźmy szczerzy - kto spodziewał się, że "The Hurt Locker" zgarnie aż sześć statuetek, w tym dla najlepszego filmu i za reżyserię, pokonując takie hity jak "Bękarty wojny" Quentina Tarantino, czy "Avatara" Jamesa Camerona? Ten drugi musiał być w niezłym szoku, gdy na gali wyczytano nazwisko jego byłej żony.


Tym razem Bigelow opowiada historię kobiety, która przyczyniła się do schwytania Osamy Bin Ladena. Maya (Jessica Chastain) to agentka CIA wysłana do Arabii Saudyjskiej, skąd ma nadzorować poszukiwania założyciela Al-Kaidy i jednego z najbardziej znanych terrorystów. Jest rok 2003, a więc od ataku na WTC minęły niespełna dwa lata. Jeszcze nie wie, że na sukces przyjdzie jej czekać bardzo długo i że najbliższe lata poświęci wyłącznie swojej obsesji na punkcie dorwania Bin Ladena.

Kathryn Bigelow - mina eks-męża musiała być bezcenna
źr. guardian.co.uk

Maya to bardzo interesująca postać. Z jednej strony wrażliwa kobieta, z drugiej nieustępliwa agentka. Widać, że widok torturowanych więźniów sprawia jej trudność, ale traktując znęcanie się nad nimi jako środek do celu, odstawia uczucia na bok. Chce tylko dorwać Osamę i to bez względu na wszystko. Uczy się twardych metod przesłuchań, z nieopierzonej agentki stając się silną zawodniczką.

Jessica Chastain stworzyła ciekawą kreację. Maya jest postacią wiarygodną, wzbudza respekt swą determinacją, choć mojej sympatii nie zdobyła. Aktorka znana z ról w "Drzewie życia" i "Służących", tym razem wcieliła się w zupełnie inną postać. Matka cierpiąca po stracie dziecka, ekscentryczna żona bogatego faceta, uparta i inteligentna agentka CIA - każda z tych kreacji pozwala poznać możliwości aktorskie Jessiki z innej perspektywy. Zarówno rola w "Służących" jak i "Wrogu numer jeden" została wyróżniona nominacjami do Oscara, nagrody BAFTA oraz Złotego Globu. W przypadku pierwszego filmu na nominacjach się skończyło, ale za rolę Mai, aktorka zgarnęła już Golden Globe 2013 (choć trzeba przyznać, że konkurencję miała słabą). Oscara jej nie wróżę, ale na nominację w pełni zasłużyła.

Jessica wie jak podbić serca męskiej części widowni.
Aktorstwem, oczywiście.
źr. beautyinthebag.com

Podczas seansu, największe wrażenie zrobiła na mnie scena przesłuchiwania więźnia. To ona zasugerowała  mi, że mam przed sobą mocny, niełatwy emocjonalnie film. Tortury pokazane w filmie wywołały spore kontrowersje w USA. I trudno się dziwić, gdy spogląda się na bitego, głodzonego, poniżanego mężczyzną, który jest przecież człowiekiem, choć jednocześnie terrorystą, co w oczach wielu to człowieczeństwo mu odbiera. Rodzi to pytania o dopuszczalność takich praktyk, o ich zgodność z prawami człowieka, z prawem w ogólnym znaczeniu tego słowa. Był to jednak krótki epizod. Reżyserka skupiła się na postaci Mai, na wieloletnich próbach ujęcia Osamy. Samej śmierci terrorysty również nie poświęciła zbyt wiele czasu. We "Wrogu numer jeden" najważniejszy jest sam proces dotarcia do celu. Niewiele wiemy o bohaterach filmu. Maya dopiero pod koniec seansu pokazuje się jako kobieta, ktoś kto może mieć także życie poza pracą, a nie jedynie agentka skupiona na jednym celu.

Maya, kobieta, z którą nie warto zadzierać
źr. hitfix.com

Oprócz aktorstwa Chastain, plusem tego filmu jest okazja przyjrzenia się pracy CIA od środka. Cała ta biurokratyczna machina przeraża swoją wielkością i możliwościami. Tu i tam można znaleźć informacje, jakoby scenarzysta Mark Boal, korzystał z informacji o Centralnej Agencji Wywiadowczej od samych agentów. Czy tak było naprawdę? Nie wiem. W każdym razie starania Boala mogą mu przynieść drugiego Oscara. Duet Bigelow & Boal już raz zaskoczył wszystkich. "The Hurt Locker" oprócz wspomnianych wcześniej nagród, dostał także statuetkę za scenariusz. Jednak jeśli spojrzymy na listę tegorocznych nominacji, w oczy rzuci się Tarantino* ze swoim "Django" i już wiadomo, dlaczego Bola Oscara dostać może, ale nie musi, a wręcz nie powinien.

Chłopcy przygotowani na wszystko
źr. aceshowbiz.com

Muzykę skomponował Alexandre Desplat, ten sam, który w tegorocznym rozdaniu Oscarów powalczy o nagrodę za ścieżkę dźwiękową do "Operacji Argo" Bena Afflecka. Za "Wroga numer jeden" nominacji nie dostał, a tym samym nie stanowi konkurencji dla samego siebie. Wcale mnie to nie dziwi, bo muzyka w tym filmie wielkiego wrażenia nie robi. Podobnie jak zdjęcia.

Alexandre Desplat "Seals Take Off"

(jeden z ciekawszych utworów niezbyt nieciekawej ścieżki)

Pozytywnym zaskoczeniem wśród tegorocznych nominacji okazał się "Poradnik pozytywnego myślenia", a że w przyrodzie musi być równowaga, to któryś z filmów musiał okazać się rozczarowaniem. Padło na ostatnią z obejrzanych przeze mnie tegorocznych nominacji. "Wróg numer jeden" dłużył mi się niemiłosiernie. Za nic nie potrafiłam wciągnąć się w akcję. Nie polubiłam bohaterów, nie czekałam na finał (i wcale nie dlatego, że wszystkim jest doskonale znany). Zabrakło mi w tym wszystkim napięcia, które polowaniu na Bin Ladena powinno towarzyszyć nieustannie. Film trzeba oglądać bardzo uważnie. W powodzi nazwisk i faktów łatwo się pogubić, zwłaszcza gdy podczas seansu zerka się raczej na zegarek niż ekran. Cóż poradzę, doceniam ten film, ale i nie ukrywam, że nie tego się spodziewałam. Zabrakło mocnych emocji, wartkiej akcji. Dopiero finał wybudził mnie z lekkiego odrętwienia. Napisy końcowe oglądałam już całkiem rozbudzona.

Alexandre Desplat "Maya On Plane"

Akademia filmowa nominowała "Wroga numer jeden" w pięciu kategoriach:
Najlepszy film (Kathryn Bigelow, Mark Boal, Megan Ellison)
Najlepsza aktorka pierwszoplanowa (Jessica Chastain)
Najlepszy scenariusz oryginalny (Mark Boal)
Najlepszy montaż (Dylan Tichenor, William Goldenberg)
Najlepszy montaż dźwięku (Paul N.J. Ottosson)

oryginalny zwiastun i... "Nothing Else Matters"

Ocena 5/10

Pozostałe oscarowe notki:
[1/9] "Życie Pi" (Ang Lee)
[2/9] "Bestie z południowych krain" (Benh Zeitlin)
[3/9] "Django" (Quentin Tarantino)
[4/9] "Operacja Argo" (Ben Affleck)
[5/9] "Miłość" (Michael Haneke)
[6/9] "Lincoln" (Stephen Spielberg)
[7/9] "Poradnik pozytywnego myślenia" (David O. Russell)
[8/9] "Nędznicy" (Tom Hooper)

*A jak Tarantino się rzuci to będzie krwawo.

---

Udało się! Dzisiejsza notka zamyka mój oscarowy cykl filmowy. W niedzielę zrobię własne rozdanie Oscarów, a w poniedziałek pojawi się notka o tym, jak bardzo pomyliłam się w przewidywaniach. :)