Alex Browning "Hiszpańska fiesta i soczyste mandarynki" Walka z wiatrakami w... Andaluzji

Alex Browning
Hiszpańska fiesta i soczyste mandarynki
Wyd. Pascal
2012
280 stron

Do tej pory, po zalewie lektur należących do toskańskiej fali, myślałam, że Anglicy mający dość Wysp Brytyjskich, pakują swój dobytek i przenoszą się do Włoch. Liguria, Toskania, oliwa z oliwek, pomidory, winnice, problem z przystosowaniem do domu, zachwyt pejzażami i takie tam. Okazuje się, że równie atrakcyjna jest Andaluzja ze swą malowniczością i słoneczną pogodą. 

Jakiś czas temu towarzyszyłam w przeprowadzce Jackie Todd i jej mężowi, którzy z Londynu przenieśli się do słonecznej Frigiliany. O nowym miejscu na ziemi, pierwszych kontaktach z Hiszpanami i zetknięciu się z ich zwyczajami oraz o coraz liczniejszych, czworonożnych przyjaciołach dzielących przestrzeń z obrotnymi Londyńczykami, można przeczytać w pełnej ciepła książce Nasze piękne dni i wspaniałe psy w Andaluzji.

Tym razem wróciłam na południe kraju w towarzystwie Alex i Jamesa Browningów, Anglików, którzy postanowili uciec od panoszącej się w ich życiu nudy. Zacumowali w Finca Tara, domu wybudowanym na skraju oszałamiająco zielonej doliny z wysokim łańcuchem górskim w tle[1]. I pewnie byłoby jak w bajce, gdyby trudności nie piętrzyły się uparcie. Tu trzeba przyznać, że bohaterom woli walki o spełnienie marzeń nie brakowało.

Finca Tara była za mała, nie miała basenu, telefonu, ani ogrodu, była też dla nas o wiele za droga - jednym słowem, była idealna[2] - pisze Alex Browning na początku swej książki Hiszpańska fiesta i soczyste mandarynki. Czyli dwoje zakochanych w Andaluzji!. Browningowie pakują manatki i wprowadzają się do swego nowego domu. Plan jest prosty: szybki remont, a następnie ramiona szeroko rozłożone na powitanie pierwszych turystów. Nic to, że od morza daleko, od rozrywek i gastronomii także. Nic to, że podjazd nienajlepszy, że po wodę trzeba pomykać do studni, instalacja elektryczna pod wpływem zbyt intensywnych spojrzeń może zacząć sypać iskrami, a fundusze na remont topnieją błyskawicznie. Przeciekający dach? Da się naprawić! Plaga węży? To przecież nie problem! Czasami Browningom bezradnie opadają ręce, ale po chwili znów zakasują rękawy i naprawiają, poprawiają, kombinują jak zarobić na kolejne remonty i spłatę rat za dom. 

Książka Hiszpańska fiesta i soczyste mandarynki, wbrew tytułowi nie ma zbyt wiele wspólnego ani z jednym ani z drugim. Owoce są raczej mało smaczne (przynajmniej te z własnego sadu), a tryb życia bohaterów trudno nazwać szczególnie imprezowym, nawet jeśli posiadanie lekkiego samolotu typu Quicksilver i towarzyskich sąsiadów mogłoby sugerować coś innego. To raczej książka o walce o przetrwanie niż sielanka w andaluzyjskiej scenerii. Mniej tu lokalnego folkloru niż we wspomnianej książce Jackie Todd, mniej barwnych znajomości i zabawnych scen. Browningowie mają znajomych, ale nie przyjaciół. Nie mają też takiego drygu do interesów i zaplecza finansowego, jakim dysponowali ich rodacy i choć osiedlili się w pobliżu turystycznego Costa del Sol, to ich walka o turystów przypomina raczej walkę Don Kichota z La Manchy z wiatrakami. Browningowie z Andaluzji podobnie walczą z naturą.

Również podtytuł wydaje się nieco złudny. Dwoje zakochanych w Andaluzji przechodzi kryzys zamiast przeżywać wielką miłość. Proza życia bywa dołująca, a pomiędzy remontami i próbą zarobienia na nie, a także na raty, życie swoje oraz coraz liczniejszych kotów, trudno znaleźć czas i energię na amory. Autorka wspomina raczej o ochłodzeniu stosunków niż eksplozjach namiętności. Można co prawda pokusić się o inną interpretację podtytułu i spojrzeć na bohaterów jak na zakochanych nie tyle w sobie, co w Andaluzji i to pewnie byłoby odrobinę bliższe prawdy, ale stuprocentową prawdą także by nie było. Walka o przetrwanie skupia większość energii Browningów i na entuzjastyczne eksplorowanie przestrzeni i zostaje jej niewiele. 

Shooting Caterpillars in Spain: 

Two Innocents Abroad in Andalucia

Alex Browning pisze z humorem, często czarnym, ironicznym, sarkastycznym i miałam nadzieję, że historia opowiedziana w tym stylu z miejsca mnie wciągnie i przeniesie do Hiszpanii. Tak się nie stało. Książka Hiszpańska fiesta i soczyste mandarynki pozbawiona jest andaluzyjskiego klimatu, niewiele w niej zapadających w pamięć scen, a całość prezentuje się niestety bardzo przeciętnie. Za mało tu smaków, zapachów, energii. Polski tytuł wprowadza w błąd, sugerując opowieść lekką i pełną słońca, tymczasem do rąk dostajemy historię porażek, w której te bardziej optymistyczne momenty przytrafiają się jedynie od czasu do czasu. 

Duże zmiany, to duże ryzyko. W literaturze nie brakuje historii ludzi, którzy decydując się na przeprowadzkę w egzotyczne dla nich regiony, musieli stawić czoła wielu przeciwnościom. Od Pożegnania z Afryką Karen Blixen czy Extra Virgin Annie Hawes historię spisaną przez Alex Browning różni przede wszystkim jedno: brak wyczuwalnego klimatu nowego miejsca. Bohaterka, a zarazem autorka Hiszpańskiej fiesty... tak mocno skupiła się na walce z przeszkodami, że zapomniała o swojej fascynacji miejscem, o przyczynach, dla których to właśnie Andaluzję wybrała na swój dom. To wiąże się z zaniedbaniem tego, czego będą poszukiwać czytelnicy ściągający z półki książkę, która zachęca do lektury hiszpańskim pejzażem i zapachem cytrusów podsuwanym przez podświadomość. Nawet wyprawa do Sewilli została potraktowana po macoszemu, choć to miasto aż się prosi, by poświęcić mu choć kilka akapitów i pozwolić mu ożyć na kartach książki.

Właściwie jedynym atutem Hiszpańskiej fiesty i soczystych mandarynek jest humor. Autorka wplotła w opowieść kilka zabawnych scen, które co jakiś czas budziły mnie z letargu. Niestety to za mało, by książkę uznać za wartą polecenia. 

***

Książkę polecam
planującym przeprowadzkę do Andaluzji


***

[1] Alex Browning, Hiszpańska fiesta i soczyste mandarynki. Czyli dwoje zakochanych w Andaluzji!, przeł. Agnieszka Czuchra, Wyd. Pascal, 2012, s. 22.

[2] Tamże.

***

Przeczytaj także

Jackie Todd Nasze piękne dni i wspaniałe psy w Andaluzji