Adam Wajrak "Wilki" Nie taki wilk straszny, jak go malują

Adam Wajrak
Wilki
Wyd. Agora
2015
274 strony

Na drodze może 50 metrów przede mną stał i patrzył na mnie najprawdziwszy wilk! Nigdy wcześniej nie spotkałem się z wilkiem oko w oko. Poczułem, jak robi mi się najpierw ciepło, a po chwili zimno. Zdrętwiałem, a potem zaczęły mi drżeć kolna. Drżeć ze strachu, oczywiście[1].

To będzie historia o wilkach. O tym co lubią, jak się zachowują, czego się boją. To będzie też historia o tym, jak Adam Wajrak przestał się ich bać.

Witamy w Puszczy Białowieskiej!

Na czas lektury przeniesiemy się w okolice wsi Teremiski, do Puszczy Białowieskiej, choć zajrzymy też w Bieszczady, czy na Białoruś. Wszędzie tropem wilków, oczywiście. Obalimy kilka mitów, a pewien zaprzyjaźniony wilk kilka razy obali autora książki, sprawdzając czy ten przypadkiem nie odda swej roli samca alfa w wilczo-ludzkim teamie. Będzie i mądrze, i ciekawie. Czasami zabawnie lub wzruszająco. No i dowiemy się jak powstało okładkowe zdjęcie, które - co tu dużo mówić - jest fantastyczne!

Antonia

Adam Wajrak jest dziennikarzem i przyrodnikiem, który wychował się w Warszawie, serce oddał puszczy i jej mieszkańcom, żonę ma prosto z Sewilli i bardzo chciał, by jego pierwszy psi domownik był bardziej wilczy niż psi. Tymczasem, jego wybranka - Nuria, pewnego pięknego dnia przedstawiła mu zwierza, którego wygląd przyrodnik określił mianem "kiczowaty". Rude, z białym kołnierzem i białymi skarpetami. Do tego pękaty kadłubek na cienkich długich łapkach. I łeb z odstającymi uszami, które po załamaniu zmieniały się w klapnięte uszy. Długi pysk, trochę jak u mrówkojada, a na jego końcu spory nochal. Do tego małe rezolutne oczka[2].

Właśnie poznaliście Antonię.

Antonia może i wilka nie przypomina, może nie jest okazem rodem z wystawy championów i niekoniecznie jej wygląd wzbudza respekt, ale zdoła jeszcze zadziwić Adama Wajraka, oj, zdoła. Właściwie można powiedzieć, że to ona pomogła utrzymać polsko-hiszpański mariaż, a wszystko to dlatego, że nie niepozorny psiak okazał się wspaniałym towarzyszem leśnych wypraw, tropicielem stworzeń żywych i rozkładających się. 

Adam Wajrak, Kraków 2015

Na wilczym tropie

Tropienie będzie naszym głównym zajęciem podczas lektury Wilków Adama Wajraka. Będziemy tropić zwierzęta i zabobony z nimi związane. Ruszymy śladami wspomnień i szlakiem leśnych stworzeń. Sprawdzimy, co może się wydarzyć, gdy człowiek stanie oko w oko z wilkiem. Prześledzimy niełatwą wilczą historię, przechodząc przez okresy mniej lub bardziej wzmożonych polowań na te zwierzęta. Poznamy Kazana, który bał się rowerów i Wikiego, którego początkowe losy są mało optymistyczne. Zajrzymy we wnyki, okrutne pułapki zastawiane przez kłusowników. Damy się wystrychnąć na dudka krukom, z ukrycia będziemy obserwować zmagania padlinożerców. Nie będziemy się nudzić, bo las i jego mieszkańcy kryją wiele tajemnic, a Adam Wajrak ciekawie nam o nich opowie.

W kolejce po autograf, czyli kolejka pełna fanów.

On sam, nim pierwszy raz spotkał wilki, a nawet jeszcze jakiś czas później, miał o nich wyobrażenie podobne temu, jakie towarzyszy wielu ludziom. Groźne, często demoniczne zwierzęta wywołują strach. W filmach pełnią rolę bezwzględnych morderców. Człowiek, który stanie na ich drodze, to martwy człowiek. Tymczasem z prawdą niewiele ma to wspólnego. Właściwie nic. Wilki boją się ludzi bardziej, niż ludzie boją się ich. Nim jednak przyrodnik wbił to sobie do głowy, zdarzały mu się zabawne historie, kiedy to wycie wilków było dla niego znakiem, że banda krwiożerczych stworzeń podąża jego śladem i ani chybi, przyjdzie mu się pożegnać z życiem.

Człowiek wilkowi... wilkiem?

W Wilkach fakty splatają się z anegdotami. Autor pisze ciekawie, nie siląc się na naukowy ton. Dlatego tę lekturę czyta się tak dobrze. Oprócz momentów zabawnych, bywa jednak przygnębiająco. 

Widziałem wiele zwierząt zabitych przez kłusownicze wnyki, ale nigdy czegoś tak okropnego. Chytra była przecięta jak nożem od pachwiny w górę, prawie do kręgosłupa[3] - pisze autor o śmierci jednej z wilczyc, którą udało się zlokalizować w miejscu zgonu dzięki noszonej przez nią obroży telemetrycznej. Choć polowanie na wilki jest zakazane, wiele zwierząt ginie z rąk kłusowników. Często łapią się one w pułapki zastawiane na inne zwierzęta. Śmierć jest zwykle długa i bolesna, a stosowanie tak brutalnych praktyk przerażające i niezrozumiałe. Historia polowań na krewnych Białego Kła jest długa, krwawa i wciąż niestety dopisuje się do niej kolejne wilcze tragedie.

Piękne wydanie

Jak widać Wilki to nie tylko książka o tych tytułowych ssakach, ale także o relacjach na linii człowiek-wilk. O tych historycznych i obecnych. O ludziach, którzy robią co mogą, by ratować ssaki przed śmiercią i o tych, którzy wybieranie małych szczeniąt z gniazda traktują jako źródło zarobku. O efektach kłusowniczych działań i o tym, czy przyjaźń z dzikim stworzeniem jest możliwa. O ludziach, którzy wilków się nie boją i tym, czy wilk stanowi duże zagrożenie dla człowieka i zwierząt gospodarskich. 

Jeśli lubicie książki starannie wydane, to ta powinna spełnić wasze oczekiwania. Piękny, klimatyczny front to nie wszystko. Na wewnętrznej stronie okładki znajdziemy mapy (jedna ukazuje terytoria wilczych watah w okolicy wsi Teremiski, druga jest mapą Polski z zaznaczonymi na niej lasami, w których występują wilki) i liczne zdjęcia, w tym także piękne fotografie zrobione w tym samym czasie, kiedy zdjęcie z okładki. 

Wilki Adama Wajraka to świetna pozycja nie tylko dla miłośników przyrody. Autor opowiada z pasją i co tu dużo mówić, po lekturze łatwo nabrać chęci na spacer po lesie i bliższe przyjrzenie się fascynującej przyrodzie. Nie mówię tu o chęci tropienia wilków, które nawet jeśli po lekturze książki przestaną budzić w nas strach, to wciąż będą budzić respekt, ale o przyjemności przyjrzenia się cudom natury, które nie zawsze doceniamy, o które często nie dbamy. 

***

Książkę polecam

chcącym dowiedzieć się czegoś więcej o otaczającej nas przyrodzie

ciekawym życia wilków

miłośnikom tematyki przyrodniczej

ciekawym, czy wilki można oswoić

wielbicielom starannie wydanych publikacji

***

[1] Adam Wajrak, Wilki, Wyd. Agora, 2015, s. 107.

[2] Tamże, s. 7.

[3] Tamże, s. 228.

***

Już za niecały tydzień, Adam Wajrak będzie w Poznaniu. Nie wiem jak Wy, ale ja nie tylko zamierzam tam pójść, ale i wrócić z autografem oraz wilkiem ręcznie namalowanym przez autora na stronie tytułowej mojego egzemplarza książki.

Kliknijcie na zdjęcie, by przenieść się na stronę wydarzenia i poznać szczegóły.