AnnRK: Myśli i słowa wiatrem niesione: Jarosław Czechowicz "Poza napisanym" [RECENZJA]

Poza napisanym to non-fiction wydobyte z czegoś, co wymyślone. Warto poznać te opowieści, gdyż za każdą stoi ktoś, kto zmyśla, by uczciwie i naprawdę wyrazić siebie.*

Porozmawiajmy o literaturze i życiu

Jarosław Czechowicz. Absolwent filologii polskiej. Nauczyciel języka polskiego. Recenzent. Twórca blogu Krytycznym okiem, jednego z najważniejszych blogów traktujących o literaturze. Promotor czytelnictwa. Influencer. Miłośnik Islandii.

Jego spotkania z literaturą to nie tylko opracowania krytycznoliterackie książkowych nowości. To także rozmowy z pisarzami. Niebanalne, traktujące o twórczości pisarskiej, ale i o tym co poza nią. Bo przecież książki to życie, a życie to kopalnia tematów, z którymi mierzą się pisarze. Rozmówców Jarosława Czechowicza łączą wrażliwość na problemy społeczne, wnikliwość, spostrzegawczość, erudycja, bezkompromisowość w opowiadaniu o świecie. Bo dobra książka to nie tylko opowieść. To wiele więcej. To tematy skłaniające do myślenia, wywołujące refleksje. To diagnozy, ale i celne pytania, na które często nie ma łatwych odpowiedzi. To soczewka skupiająca emocje i doświadczenia autorów, a często także i poglądy, bo przecież treść nie bierze się znikąd, a literatura często służy za przekaźnik wizji jej twórców.

Jarosław Czechowicz jest więc nie tylko recenzentem, ale i autorem dwóch tomów wywiadów z pisarzami, Roku w rozmowie i Poza napisanym. O tym drugim chcę wam napisać kilka słów.

Kameralnie, intymnie

Równie wnikliwie jak Jarosław Czechowicz czyta, tak i przepytuje. A właściwie rozmawia, bo jest w tych dialogach kameralność i swoboda spotkania przy kawie i ciastku, choć tematy bywają trudne. Dysfunkcyjne rodziny, przemoc, samotność, gwałt, wiele odmian zła tkwiącego w ludziach to tylko kilka z nich. Dla równowagi, są i tematy weselsze. Erotyczne sny o bibliotekach. Mafia wściekłych salcesoniarzy. Niezapomniane imprezy w afrykańskim stylu. Pomiędzy znajdziemy kwestie, które nie bolą, nie bawią, ale są ważne, ciekawe. Czy sztuka powinna bawić się w publicystykę? Jak żyć w świecie nie tylko możliwości, ale i niemożności? Co człowieka skazuje na samotność? Co sprawia trudność w graniu życiowej roli?

Nie brak w tym zbiorze pisarskich wyznań. O książkach, które mogą zabić. O smutnych tekstach pisanych przez wesołego człowieka. O bezsensowności teorii, że mężczyzna pisze dla wszystkich, a kobieta wyłącznie dla kobiet. O fascynującej grze pomiędzy autorem, czytelnikiem i recenzentem. O tym jak pisarze postrzegają swoich czytelników. Nierzadko Jarosław Czechowicz skłania swych rozmówców do bardzo osobistych wyznań.

Za kulisami

Autor Poza napisanym pyta o konkretne fabuły i wątki czy emocje z nimi związane, ale i o tematy uniwersalne. Zgrabnie przechodzi z fabuł ku życiu. Temat każdej z rozmów dopasowuje do charakteru rozmówcy. Nie zarzuca pisarzy oklepanymi ogólnikami, na podstawie których można stworzyć przeciętny wywiad z każdym człowiekiem pióra. Jest świetnie przygotowany. Udowadnia, że choć książka sama w sobie jest wartością, to możliwość poznania tego, kto stoi za jej stworzeniem, jest równie fascynująca jak lektura jego twórczości. Trzeba tylko wiedzieć o co i jak pytać. A to Jarosław Czechowicz wie doskonale.

Sylwia Chutnik, Mateusz Marcin Lemberg, Andrzej Muszyński, Wit Szostak, Greg Baxter, Katarzyna Tubylewicz, Hanna Samson, Magdalena Parys, Jacek Melchior, Małgorzata Warda, Jakub Małecki i Zośka Papużanka. Dwunastu rozmówców, dwanaście okazji do poruszenia tematów ważnych, ciekawych, literackich, życiowych, poważnych, zabawnych, trudnych, przyjemnych.

Jarosław Czechowicz rusza na zakulisową wędrówkę po pisarskim światku. Tam, gdzie rodzą się pomysły i emocje.