Haruki Murakami "O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu" Run, Murakami, Run!

Haruki Murakami
O czym mówię,
kiedy mówię o bieganiu
Wyd. Muza
2010
192 strony

O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu jest ostatnią wydaną w Polsce książką Harukiego Murakamiego, jakiej nie czytałam. Długo czekała na swoją kolej. Z jednej strony nie bardzo uśmiechało mi się przyspieszanie tego momentu, kiedy to nie pozostanie mi z twórczości Japończyka już nic do przeczytania, z drugiej miałam spore obawy, że książka mi się nie spodoba. Moje szkolne przygody z bieganiem, na szczęście nieliczne, nie pozostawiły po sobie miłych wspomnień. A obecnie biegam jedynie za środkami komunikacji miejskiej, gdyż należę do tych, którzy zawsze wychodzą z domu o te kilka sekund za późno. Temat książki jest mi więc zdecydowanie odległy, ale czego się nie robi dla obcowania z prozą ulubionego autora? W końcu to nie mnie groziła zadyszka i bóle w nogach. No i rzecz jasna, ogromnie byłam ciekawa co gra w duszy temu wspaniałemu pisarzowi i zapalonemu biegaczowi.

Zaskoczenia nie było. Temat biegania faktycznie zajmuje znaczną część książki. Staje się też pretekstem do rozważań na wiele innych tematów. Jednak w oczy szybko rzuca się fakt, że jak na książkę, która nosi znamiona autobiografii o samym Murakamim jest niewiele. Autor wspomina o swoich początkach w pisarstwie, bieganiu, o klubie jazzowym, którego był właścicielem. I właściwie wiele więcej na jego temat nie znajdziemy. Żadnych fascynujących anegdot, wzruszających wspomnień, szokujących wyznań. Tylko on, Haruki Murakami i jego świat, wręcz hermetyczny, co dziwi jeśli wziąć pod uwagę jego popularność.

Pisarz zaskakuje swą skromnością, zwyczajnością. Nie wywyższa się, nie chwali, nie krzyczy "spójrzcie, jaki osiągnąłem sukces!". Wręcz przeciwnie. Momentami odnosiłam wrażenie, że wręcz próbuje wcisnąć się w szereg szarych, niewyróżniających się ludzi i tam pozostać, nie wychylając się ani na moment.

Murakamiego można podziwiać za siłę, wytrwałość, za stawianie przed sobą wyzwań czasami ponad siły. I dążenie do celu, choćby tych sił zabrakło. Autor jest raczej samotnikiem. Nie dla niego wielkie bale i imprezy. Zawsze mam mnóstwo pomysłów na to, co mogę robić sam[1] - pisze. Jest dowodem na to, że gdy się robi to, co się kocha można odnaleźć szczęście. Warto znaleźć w sobie pasję, która przyniesie satysfakcję. Szkoda naszej energii na to, co tej satysfakcji nie daje. Wiem, wiem - trochę to utopijne, nie zawsze realne, ale przecież warto spróbować. (...)bez względu na to, jak silną ma się wolę i jak nie lubi się przegrywać, jeśli robimy coś, czego nie lubimy, nie wytrwamy w tym długo. A nawet jeśli wytrwamy, nie będzie to dla nas dobre[2]. Trudno się z tym nie zgodzić.

Zawsze, gdy czytam wynurzenia pisarzy interesują mnie dwie rzeczy. Jak zaczynali i jak przebiega u nich sam proces pisania. Skąd biorą natchnienie, pomysły, w jakich warunkach pisze im się najlepiej. Na spotkaniu literackim z Hanną Kowalewską usłyszałam, że najlepiej pisze jej się w domu rodzinnym, mimo iż ma tam o wiele mniej przestrzeni i teoretycznie gorsze warunki niż w swoim warszawskim mieszkaniu. Andrzej Stasiuk ważne rzeczy lubi pisać nocą, Małgorzata Warda w zimne deszczowe poranki lub mroźne noce. Dla Murakamiego z pisaniem jest podobnie jak z bieganiem. Ważna jest wytrwałość i umiejętność koncentracji. Trenując te dwie cechy Niemal niezauważalnie sami podnosimy sobie poprzeczkę. Jest to ten sam proces, który podczas codziennego biegania wzmacnia mięśnie i rzeźbi posturę biegacza. Dodaj bodziec i wytrwaj. Powtarzaj to. Cierpliwość jest warunkiem sine qua non całego przedsięwzięcia, ale daję głowę, że pojawią się rezultaty[3]. Haruki Murakami stara się pisać codziennie po trzy, cztery godziny. I znów wywołuje to u mnie podziw. Niełatwo narzucić sobie taki rygor i wytrwać w nim.

książka zawiera kilka fotografii pisarza

Japończyk dużo pisze o zawodach w bieganiu, o swoich doświadczeniach, zwycięstwach i porażkach. Jego wynurzenia są doskonałą lekturą dla tych, którzy dopiero rozpoczynają przygodę z tą dyscypliną, dla tych co już biegają i tych, którzy szukają motywacji nie tylko do biegu, do sportu. Cechy charakteru, na które zwraca uwagę pisarz, przydatne są w każdej dziedzinie życia.

Parafrazując: Run, Murakami, run! Biegaj i pisz. A ja tymczasem niecierpliwie czekam na Twoją kolejną książkę. Premiera Zniknięcia słonia już 7 listopada.

Haruki Murakami
Zniknięcie słonia

---

[1]Haruki Murakami, O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu, przeł. Jędrzej Polak, Wyd. Muza, 2010, s. 22.

[2]Tamże, s. 51.

[3]Tamże, s. 87.

---

A może jesteście ciekawi, czego słucha Murakami podczas biegania? Oto próbka. Przed Państwem The Lovin Spoonful w utworze Summer In The City, który z pewnością wszyscy znają z wersji Joe Cockera.