Dariusz Oskroba "Dosięgnąć horyzontu" Świat widziany z motocykla

Dariusz Oskroba
Dosięgnąć horyzontu,
czyli motocyklem przez świat
Wyd.  Zysk i S-ka
2011
452 strony

Ilu ludzi, tyle pomysłów na podróże. Któregoś dnia pakują plecaki, biorą sprzęt i ruszają w drogę. Niekiedy nie zapędzają się daleko, czasami zwiedzają pół świata. Sama nie mam na tyle odwagi, by zostawić wygodne życie i podążyć za głosem przygody. Z tym większym zapałem śledzę tych, którym obcy jest mój strach. Wyruszają w podróż zazwyczaj w duecie, jak Kinga i Chopin czy małżeństwo Poussin, czasami z rodziną (mój podziw dla małżeństwa Kobusów, którzy z dwu i trzylatkiem wyruszyli do Namibii, przemierzając dziewięć tysięcy kilometrów, jest ogromny), niekiedy odważnie ruszają samotnie. Jak Basia Meder czy Piotr Kossowski. Środki transportu wybierają różne. Podróżują autostopem, rowerami lub jak Fran Sandham - na piechotę. 

Dariusz Oskroba wybrał podróż w duecie, ze swoim przyjacielem, Kennethem roboczo zwanym Kubą. Postanowił na motocyklu dotrzeć z Australii aż do Polski, a wrażenia z tej wyprawy opisał w książce Dosięgnąć horyzontu, czyli motocyklem przez świat. Przez siedem miesięcy przejechaliśmy 40 tysięcy kilometrów na kołach i jakieś 10 tysięcy statkami, promami i samolotami. Mam tu na myśli sytuację, kiedy nie było wyjścia i musieliśmy coś przeskoczyć. Ale nasze rumaki były z nami bądź za chwilę ruszały za nami, czy to na pokładzie statku, czy w luku bagażowym samolotu.[1] Oskroba opisuje kolejne przemierzane kraje, Australię, Tasmanię, Timor, Indonezję, Malezję, Tajlandię, Indie, Pakistan, Iran oraz Turcję. Skupia się na egzotycznej części podróży, tej europejskiej poświęcając zaledwie kilka akapitów.

Sporo opowieści dotyczy początku wyprawy. Australia to inny świat, wszystko jest inne, klimat, roślinność, krajobraz, kolory, odgłosy przyrody, fauna, ludzie, a właściwie ich mentalność.[2] Przemierzając ten niezbyt przyjazny dla podróżnika kontynent, Dariusz Oskroba opowiada jego historię, dzieli się spostrzeżeniami i ciekawostkami. Komentuje to, co widzi, nie ukrywając swoich opinii. Oburza go podejście mieszkańców do religii. Piękne kościoły i katedry stoją puste nikt prawie nie zawraca sobie głowy religią. Na Chapel Street, jednej z modniejszych ulic Melbourne, dziewiętnastowieczny kościół przerobiono na bar: na ołtarzu stoją drinki, a tłum młodych ludzi podrygujących w miejscu w rytmie techno oblewa piwem kamienne rzeźby świętych.[3] Zachwyca go przyroda. Zwierza się ze swojego niepokoju dotyczącego trudów podróży, przez pustynne i niegościnne wnętrze kontynentu, gdzie zagrożeniem może być palące słońce, pustynne burze czy nagłe, ulewne deszcze, w mgnieniu oka wypełniają ce suche koryta rzek, tworząc przy tym śmiertelną pułapkę. A gdy przyjdzie wam narzekać na spóźnienia polskich kolei, autor poczęstuje was australijską historią,w  której to pociąg spóźniał się nawet 10 dni.

Każde kolejne państwo, to garść ciekawostek. Czasami dotyczą ludzi, historii, innym razem mijanych miejsc czy lokalnych zwyczajów. I tak poznajemy smutny los Aborygenów, efekty spotkań z malajskimi piratami czy milczące, indonezyjskie żony. Widział kto kiedy babę, żeby nie gadała?[4] Dziwi się autor i temu zdziwieniu trudno się... dziwić. 

Na indyjskich stosach płoną martwe ciała, choć nie wszystkich się spala. Nie kremuje się ciężarnych kobiet, świętych mężów, dzieci do dwunastu lat, zwierząt, trędowatych i ugryzionych przez kobrę. Zwłoki zaszywa się w płótno, wkłada kamień i do Gangesu. Czasami kamień się urwie, worek otworzy i ciało płynie sobie po powierzchni pomiędzy kąpiącymi się ludźmi.[5] - pisze autor przemykając przez hałaśliwe Indie. Pakistan przebywa w eskorcie policji, w Turcji zatrzymuje się w Adampolu, polskiej wiosce położonej wśród zalesionych gór, gdzie nad ranem pieją koguty, a wśród drzew wałęsają się dziki. Po drodze spotyka wielu ciekawych ludzi. Rozmawiając z nimi, poznaje historie, których na próżno szukać w przewodnikach.

Dariusz Oskroba żadnego z aspektów podróży nie wyróżnia. Pisze o kłopotach z załatwianiem formalności, opisuje mijane miejsca, zasłyszane opowieści. Dzieli się swoimi fascynacjami i obawami. Zapisuje osobiste refleksje i podaje fakty geograficzne czy historyczne. Sięga po historie zabawne i refleksyjne. Wspomina o zagadnieniach społecznych, kulturowych, ekonomicznych czy geograficznych. Nie unika dzielenia się osobistymi opiniami. Opisuje świat takim, jakim go widzi. 

Każdemu mijanemu państwu poświęca osobny rozdział, załączając przy tym mapkę pozwalającą prześledzić trasę wyprawy. Porządek jest jednak pozorny, gdyż w rozdziały te wkrada się lekki chaos. Autor skacze z tematu na temat, i tak na przykład pisząc o Indonezji, w jednym akapicie skupia się na produkcji makaronu, w następnym przeskakuje do kwestii indonezyjskiej motoryzacji, po to by za chwilę opisywać wygląd tamtejszych miast. Nie jest to jednak na tyle irytujące, by przeszkadzało w lekturze. Tylko czasami taka nagła zmiana tematu wybijała mnie nieco z rytmu.

Dosięgnąć horyzontu zawiera wszystko to, co powinna mieścić w sobie pamiętnikarska książka podróżnika-amatora. Trochę faktów, sporo anegdot, nieco emocji i mnóstwo zdjęć. Czyta się nieźle, informacji o mijanych krajach i ich mieszkańcach jest bardzo dużo, sam autor przyznaje, że drzemie w nim dusza nauczyciela i pomiędzy wrażenia z wyprawy, ochoczo wstawia wzmianki faktograficzne. W przeciwieństwie do niedawno przeze mnie czytanej książki Stefana Czernieckiego, ta nie nie jest pisana pod wpływem emocji. Tu styl jest spokojniejszy, zdania bardziej wyważone. Zapiski te ilustruje ogromna ilość zdjęć. Co dla mnie istotne, fotografie te są podpisane, niekiedy dowcipnie, innym razem konkretnie. Ważne, że nie muszę się głowić nad tym, co przedstawiają.

W dalekie podróże człowieka popycha ciekawość albo chęć ucieczki, Dariusz Oskroba, prezes i współwłaściciel wielkiej firmy, zapracowany, żyjący w pędzie i stresie, dostrzegł, że coś mu umyka, że skupiając się wyłącznie na pracy, coś traci, coś omija. Przeczytana przez niego książka o podróży motocyklem dookoła świata, zainspirowała go do rozpoczęcia własnej wędrówki. Odzyskał spokój, stał się silniejszy fizycznie i psychicznie, zmienił swój stosunek do otoczenia. Może tym razem jego historia kogoś zainspiruje i już niedługo przeczytamy zapis kolejnej motocyklowej wyprawy w nieznane?

Waltzing Matilda (wyk. Slim Dusty)

jeden z najbardziej znanych australijskich utworów;

w 1977 roku zajął drugie miejsce w referendum dotyczącym wyborów hymnu Australii

---

[1] Dariusz Oskroba, Dosięgnąć horyzontu, czyli motocyklem przez świat, wyd. Zysk i S-ka, 2011, s.5

[2] Tamże, s. 46.

[3] Tamże, s. 74.

[4] Tamże, s. 162.

[5] Tamże, s. 326.